Anong uri ng botante ka?

Ni Al Eugenio

Dito sa Japan, alam ba nating mga Pilipino kung kailan ang kanilang halalan? Kung hindi lang dahil sa ang karamihan sa atin ay sumasakay ng tren, marahil ay wala tayong kaalam-alam na may nagaganap palang eleksyon.

Ang panahon ng eleksyon dito sa Japan ay malayung-malayo sa Pilipinas.  Walang naglalakihang mga karatula at patalastas sa radyo o telebisyon tungkol sa mga tumatakbong kandidato at lalong walang meeting de avance.

Malalaman lang natin na nalalapit na ang eleksyon kapag mayroon ng mga pailan-ilang nakatayo at nagsasalita sa loud speaker sa mga lugar na maraming tao. Kahit na para bang sa kanila ay walang interesadong sila ay pakinggan. Ang pangunahing lugar na pinipili ng mga kandidato ay ang mga liwasan na malapit sa mga train station, sa mga shotengai o mga daang may mga tindahan at kung saan mayroong maraming dumaraan. 

           

Hindi rin tulad sa Pilipinas  na ang mga kandidato ay may napakaraming mga alalay o mga kapartido na nag-iingay kung saan-saan. Walang pakialam kung sila ay nakagagambala. Dito sa Japan ay may hangganan ang oras ng pag-iingay. Ang oras na iyon ay nakatakda hanggang alas-diyes ng gabi lamang.

Nagtatayo ang pamahalaan ng bayan ng animo’y billboard na yari sa plywood upang mapagdikitan ng mga poster ng mga tumatakbo sa halalan. Hindi sa mga puno,  hindi sa mga pader, hindi sa mga public transportation at lalong hindi sa mga lugar na pag-aari ng mga pribadong mamamayan. Kung makakakita man tayo ng mga litrato ng mga kandidato sa bakod o dingding ng isang tahanan, asahan natin na may pahintulot ito ng may-ari ng bahay.

Kitang-kita sa panahon ng eleksyon dito sa Japan na ang mga kumakandidato ay may mga tunay na hangaring makatulong sa kapakanan ng mamamayan at ang mapaunlad ang kanilang bayang paglilingkuran. Walang milyun-milyong ginagastos, walang babawiing pinuhunan. Tanging ang layunin ay ang makapaglingkod sa bayan.

Paano natin ihahambing ang eleksyon sa Pilipinas sa mga mauunlad na bansa? Sa atin lamang mayroong kandidato na patung-patong na ang kaso ng kurapsyon ay patuloy pa rin sa  kanyang pagkandidato. Dahil sa marami rin naman ang naniniwala sa kanya ay maaari pa rin na siya ang mahalal na pangulo. Ano ang pinanghahawakan ng mga ganitong pulitiko? Ang bagay na inaasahan nila ay ang kamangmangan ng karamihan sa mga bumoboto.

Mula pa noong magkaroon ng diktatorya sa ating bayan, ginawa na ng mga  pamunuan na iiwas sa mga kaalaman ang karamihan ng ating mga mamamayan. Bukod sa mga pag-torture sa mga inaakalang laban sa pamahalaan, sa mga namatay at sa mga nawala at hindi na natagpuan. Isa sa pinakamalaking perwisyo na idinulot ng Martial Law sa ating lipunan ay ang panlilinlang sa ating mga mamamayan na huwag magkaroon ng tamang kaalaman. Dinaan tayo noon sa mga entertainment at mga palabas na puro  kalokohan upang libangin ang lahat upang huwag mapansin ang tunay na nangyayari sa bayan. 

Hanggang ngayon ay mas marami pa rin sa ating mga kababayan ang tumanda na at mahina pa rin ang kakayahan na mailahad ang tunay niyang gustong sabihin. Hirap ang mga Pilipino na magpaliwanag. Hirap din ang nakararaming Pilipino na ituon ang kanilang pag-iisip upang makarating sa isang maayos na desisyon.

Matagal na tayong pinagkaitan ng nararapat na edukasyong para sa lahat, hindi  lamang  para sa may mga kaya sa buhay. Hanggang ngayon ay ginagamit pa rin ng maraming pulitiko ang taktikang panatilihing mangmang ang maraming Pilipino. Sa pagiging mangmang ng nakararami ay makadaragdag sa mga botanteng aasa ng awa sa mga mananalo. Kaunting tulong tulad ng Php500, gasino na lang ba ang halagang iyon sa makukulimbat ng mga pulitiko habang nakaupo ng ilang taon sa kanyang pinanaluhang pwesto. Ang kawawang Juan, balik sa dating gawi, matapos maubos ang hindi nagtagal na Php500.

Marami sa ating mga mamamayan ang hindi talaga marunong pumili ng kanilang iboboto. Ang karamihan sa kanila ay may pananaw na “Hmm, pare-pareho lang na mga magnanakaw iyang mga ‘yan. Kahit sino man ang iboto mo. Mayroon din namang  sumasabay na lamang kung sino ang iboboto ng nakararami at hindi na kinikilatis mabuti kung dapat nga ba na ang  popular na pulitiko ang dapat iboto.

Marami rin naman na ang hinahanap sa kandidato ay ang personalidad nito tulad halimbawa kung ang pulitiko ba ay mabait, maayos sa pananamit, maayos kumilos at ang ganda ng pananalita nito.

Ano ba ang kahalagahan ng ating boto?

Kung tulad tayo ng mga bumoboto na hindi naman talagang pinag-aaralan muna  ang  isang kandidato kung mayroon nga ba itong kakayahan na maging lider at dalhin  ang ating bansa sa isang tunay na pagbabago para sa patuloy na kaunlaran ng bawat Pilipino, walang halaga ang isang boto. Ngunit kung ang isang botante ay binibigyan ng panahon na pakinggan at kilatisin ang mga tumatakbo, maikumpara ang bawat isa ayon sa laman ng kanilang mga sinasabi at damahin kung sino ba talaga sa kanilang palagay ang  tunay  na  sinsero sa mga inilalahad nito, makapagbibigay ng malaking halaga ang kahit na isang boto.