Pagsilip sa colonial mentality ng mga Pilipino

Ni Rey Ian Corpuz

Sa mga nakaraang buwan, ang mga salitang “colonial mentality” ay matunog na matunog sa mundo ng balita sa Pilipinas at sa mga talumpati ng ating Pangulong Rodrigo Duterte. Ano ba ang salitang ito? Ang salitang kolonyal ay nagmula sa salitang kolonya na ang ibig sabihin ay ang pagsakop at ang pamumuno ng isang dayuhang bayan o bansa sa isang mas maliit o mahinang bansa upang kontrolin nito ang ekonomiya, militar, pananalapi, kultura at iba pa.

Sa kasaysayan, ang Pilipinas ay naging kolonya ng Espanya sa loob ng 400 na taon. Sumunod nito ang mga Amerikano noong 1898 noong ibinenta tayo ng Espanya ayon sa Treaty of Paris. At sumunod naman ang mga Hapon noong World War II hanggang 1945.

Pagkatapos nito mas naging malapit ang mga Pilipino sa mga Amerikano dahil marami silang naitulong sa atin, unang-una, ang sistema ng ating edukasyon, istilo ng gobyerno, pamamahala, pananalapi, komersiyo at iba pa.

Dahil sa impluwensyang ito, mas naging bihasa tayo sa wikang Ingles kaysa sa ating sariling wika. Simula’t sapol, hindi man lang napagtuunan na dapat ang mga bagay sa wikang Ingles ay dapat may katumbas na salita sa Filipino. Ang ating Konstitusyon, mga nasusulat na batas, ang paglilitis sa korte at hudikatura, pananalapi, edukasyon at halos lahat ng aspeto sa buhay ay may bersyon sa Ingles.

Ano ba ang naging epekto nito sa atin? Marami. Ang mga Pilipino ay nasanay na nakasandal sa mga Amerikano. Hindi natin napagtuunan ang paglinang ng ating kultura dahil masyado tayong nakatutok sa kung ano ang uso sa ibang bansa.

Wala tayong masasabing totoong tradisyonal na mga laro o sports maliban sa arnis. Ang sungka, saranggola, holen, at iba pa ay nagmula sa bansang Tsina dala ng mga sinaunang nangangalakal. Hamak na tinatangkilik ng mga Pinoy ang American drama series at Hollywood movies.

Noong bata pa ako, naaalala ko na may mga komiks akong binabasa sa wikang Filipino. Dahil doon ay mas natuto akong magbasa sa wikang Filipino. Ngayon, wala na masyadong nagbabasa ng komiks. Mas pinapakinggan na rin ang mga usong kanta sa Amerika kaysa OPM. Kung ano ang teknolohiya sa Amerika ay dapat gagamitin din sa Pilipinas.

Puro na lang lahat nakadepende sa Amerika. ‘Pag sinabi ng Amerika, sunod kaagad ang mga Pilipino.

Ito ang kolonyal na pag-iisip.

Wala ba kayong napansin? Ang ating bansa sa kabuuan ay isang “consumer country” lamang. Wala tayong sariling kakayahan sa agham at teknolohiya para gumawa ng mga bagay-bagay. Ang mga sasakyan natin ay halos lahat imported. Bakit ang ibang maliliit na bansa ay may sariling car industry?

Ang bansang Hapon ay bumangon pagkatapos ng pagkatalo sa digmaan. Kasama nila ang Amerika sa pagbangon pero kahit kailanman ay hindi naging “dependent” ang mga Hapon sa mga Amerikano. Nakagawa sila ng mga sasakyan kahit pa man may Ford o Cadillac ang Amerika noon. Ang mga Hapon ay tinatangkilik ang Mizuno kahit pa man mas sikat ang Adidas o Nike. Matatag ang kanilang industriya sa pelikula at musika. Kahit pa man sabayan ng Hollywood film ang kanilang mga palabas o ‘di kaya ay bibisita si Ariana Grande sa Japan, ‘di hamak na mas malaki pa rin ang kita ng kanilang mga pelikula at mga musikero.

Ang kolonyal na pag-iisip ay tila isang sakit na kumakain sa kamalayang Pilipino. Kaya karamihan sa atin ngayon, lalo na ang media, ay pilit na hinahanapan ng “Filipino link” ang mga sikat. Halimbawa, may isang nakakuha ng gold medal na Singaporean, gagawan kaagad ng artikulo na dahil ang yaya ng naka- gold medal na Singaporean ay isang Pilipino. May isang magaling na kumanta sa isang sikat na talent show sa Amerika at UK, hahanapan kaagad ng link na may dugo itong Pinoy.

Ang mga bagay na ito ay isang pruweba na uhaw na uhaw ang mga Pilipino sa pagkilala. Bakit? Dahil ito sa mahabang panahon ng colonial mentality. Gumising na po sana tayo!