Paano kakayanin ang kawalan at pagluluksa?

Ni Elvie Okabe, DBA/MAE

Napakabilis ng panahon kaya hindi natin namamalayan na tumatanda na tayo at nagiging mahina kung hindi man masasakitin, bakit nga kaya? Ito ay dahil sa ating mga iniisip, kinakain, at kaugalian lalung-lalo na kung tayo ay malayo sa ating mga minamahal sa buhay gaya nating mga nasa abroad na tinatawawg na mga modernong buhay na bayani.

Samakatuwid, kung hindi man tayo ang naiwan o nawala ay maaaring ang kabaligtaran nito ang mangyayari sa ating buhay. Kailangan nating tanggapin na walang ligtas sa kamatayan katulad na lamang ng pagpanaw ng aking ama kamakailan. Ang pagkawala ng minamahal sa buhay ay isa sa pinakamasakit at pinakamahirap harapin. Subalit, kailangan nating harapin ang pagluluksa at kawalan.

Ang ating pag-iisip ay dapat unti-unting matanggap o matanto na lahat ng mga pangyayari sa ating buhay ay may dahilan at mas maging positibo dahil kung hindi ay tayo naman ang magkakasakit o mawala ng wala sa panahon.

Sabi nga ng mga psychologists, “loss is an inevitable part of life, and grief is a natural part of the healing process. The reasons for grief are many, such as the loss of a loved one, the loss of health, or the letting go of a long-held dream. Dealing with a significant loss can be one of the most difficult times in a person’s life.”

Gaano ba dapat katagal ang ating pagluluksa?

Ang haba ng pagluluksa ay iba’t iba sa bawat tao. Ang mahalaga ay unti-unti nating tanggapin ang mga pangyayari at ipaubaya sa Diyos ang lahat.

Dagdag pa ng mga psychologists, “although it can be quite painful at times, the grief process should not be rushed. It is important to be patient with yourself as you experience your unique reactions to the loss. With time and support, things generally do get better. However, it is normal for significant dates, holidays, or other reminders to trigger feelings related to the loss. Taking care of yourself, seeking support, and acknowledging your feelings during these times are ways that can help you cope. ”

Ano ang mga normal o common grief reactions? One may feel sad or depressed; experience separation anxiety, nervousness, or fearfulness; sumasakit o nanghihina ang katawan lalo na ang puso; nagkaka-allergy sa balat dahil sa dinadalang emosyon; nagiging tulala paminsan-minsan; nawawalan ng pag-asa sa buhay; galit sa buhay o nawawala ang pananampalataya sa Diyos.

Ang pagluluksa ay dapat tingnan bilang proseso para sa paggaling physically, emotionally, psychologically, and spiritually.  Ayon sa University of Texas Counseling and Mental Health Center (UTCMHC), “it is important to note that the grief process is not linear, but is more often experienced in cycles. Grief is sometimes compared to climbing a spiral staircase where things can look and feel like you are just going in circles, yet you are actually making progress.”

How can one be of help to others who are grieving? Iyong ibang tao kung hindi sila ang namatayan o nawalan ay parang wala lang o walang pakialam. Ngunit dapat nating isipin na ang pakikiramay sa iba hindi lang sa salita kundi na rin sa pagdarasal sa mga yumao ay para na rin sa taong nag-aalay ng dasal o sumusuporta sa mga nangungulila.

Kung kausap natin ang isang nangungulilang tao, ang mga sumusunod na payo ng UTCMHC ay dapat nating gawin: “be a good listener, ask about their feelings, just sit with them, share your feelings, ask about their loss, remember the loss, make telephone calls, acknowledge the pain, let them feel sad, be available when you can, do not minimize grief, talk about your own losses.”

Lagi po nating tandaan that “no man is an island,” lahat po tayo ay konektado sa bawat isa, magkamag-anak man o hindi, magkakilala man o hindi. Kaya mahalaga pong ipagdasal din natin ang mga maysakit, nangungulila, at mga yumao, upang sa gayon ay mabiyayaan din po tayo ng Diyos ng awa at pag-asa sa buhay.