Business registration ng small-time entrepreneurs pinadali ng DTI at BIR

Hindi lamang hassle-free kundi mas simple na ang pagpaparehistro ng negosyo. Ito ang layunin ng nilagdaang  kasunduan sa pagitan ng Bureau of Internal Revenue (BIR)  at Department of Trade and Industry (DTI) kamakailan. 

Ayon kay Trade Secretary Ramon Lopez, makatutulong ang kanilang nilagdaang memorandum of agreement (MOA) upang ma-convert ang may isang milyong underground o ‘di pormal na negosyante bilang legal na kabahagi ng ekonomiya ng bansa.  

“We are, in effect, encouraging more registration of MSMEs with the hope that they will really be part of the economic system and would help them access loans and gain more market access,” ani Lopez sa press kamakailan.

“This is in pursuit of the mandate of the President and this administration to be conscious and aware of the needs of the business community,” pahayag naman ni BIR commissioner Caesar Dulay.

Sa makalumang paraan ng pagrerehistro ng negosyo ay magkahiwalay na proseso ang paglalakad ng business registration sa DTI at tax application sa BIR ng micro, small at medium enterprises (MSME). Bagay na maaaring inaayawan gawin ng maliliit na negosyante at dahilan din kung bakit marami ang pinipiling ‘wag na lamang magparehistro. 

Sa ilalim ng administrasyon ni dating Pangulong Benigno Aquino III noon ay nailunsad ang  Philippine Business Registry (PBR) machine ng DTI na isang paraan upang mapag-isa at mapabilis ang pagpoproseso ng mga pagrerehistro sa loob ng 30 minuto.  Kasama na rito ang pag-apply ng Tax Identification Number (TIN) at pagpapamiyembro sa Social Security System (SSS), Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) at Home Development Mutual Fund (PagIBIG).

Sa ilalim naman ng pamahalaan ni Pangulong Rodrigo Duterte ay nabuo ang kasunduan sa pagitan ng DTI at BIR para magkakaroon ng konektadong sistema ang kanilang talaan para mapasimple at mas mapabilis ang pagpoproseo ng mga aplikante.

Ayon pa kay Trade Secretary Lopez, umaasa sila na ito ang hudyat ng pagdami ng legal na negosyante sa bansa partikular na ang kabilang sa MSMEs.  Daan na rin umano ito  para makamit ng maliliit na negosyante ang iba’t ibang benepisyo at pribelihiyo.  Ilan na rito ang pagiging kwalipikado sa pagkuha ng loans at mga programa ng gobyerno.

Sa mas pinasimpleng mga hakbang sa pagpaparehistro ng DTI at BIR, makakapag-isyu ng pareho ang dalawang ahensya ng TIN sa pamamagitan ng electronic registration o eReg  ng PBR. Ito ay dahil  kapwa ang mga ito naka-link sa PBR system.  Dahil din dito ay makakapagbigay agad ang DTI ng listahan ng mga narehistrong negosyo sa BIR.

May kakayahan na rin ang BIR na magpoproseso ng pagrehistro ng bagong negosyo, permit na may kinalaman sa secondary registration na may kinalaman sa book of accounts at paglalabas ng permit at Certificate of Registration (COR), at iba pang requirements. Dagdag pa rito ang kasiguraduhan na maaari rin na makapagbigay ng dokumento sa kliyente ng DTI.

Ang MSMEs ay ang mga negosyo na ang halaga ng kanilang assets ay nasa pagitan ng Php3 milyon hanggang Php100 milyon at mayroong humigit-kumulang sa 200 empleyado.